Vlak na 11 september 2001 kreeg ene Gary, een CIA-veteraan die actief was in Pakistan en Afghanistan, van zijn baas te horen dat hij Bin Laden moest vinden: 'I want his head in a box', als statement kan dat tellen.
Rond 2005 liep de speurtocht dood, totdat vorig jaar in de zomer de koerier van Bin Laden in het vizier kwam. Wat werd verondersteld bleek te kloppen: Bin Laden leefde nog en zat in Pakistan.
Het was deze zomer al duidelijk waar hij woonde. Hij werd in de gaten gehouden. Maar waarom werd geen actie ondernomen? Zouden ze hem in leven willen houden om zijn contacten en netwerk in kaart te brengen? Waren de voorbereidingen voor zijn arrestatie al gestart? Welke rol speelden de Pakistaanse autoriteiten?
Uiteindelijk werd op 1 mei 2011 dan toch besloten zijn huis, dat meer weg had van een versterkte burcht, aan te vallen. Zwaar bewapende navy seals bestormde de woning en kwamen oog in oog te staan met ’s werelds meest gevreesde terrorist. Die onbewapende oude man kwam blijkbaar nog steeds bedreigend genoeg over want ze joegen hem een kogel door zijn kop.
Ik kan het ergens ook wel begrijpen. De zoete smaak van wraak. Jaren hadden ze erop gewacht en toen ze dan eigenlijk de kans kregen… Ik snap het wel, ik adoreer normaal de wraak. En toch, ik had graag een proces gezien, een proces waarin de volledige waarheid en niets dan de waarheid aan het licht kwam.
Wat heeft Bin Laden eigenlijk bereikt. Uiteindelijk niet zoveel, als je het even in zijn context plaatst. Aanvankelijk wilde Bin Laden een opstand tegen regimes in de moslimwereld ontketenen en daarna een oorlog tegen het Westen. Afgezien van heel veel menselijk leed, heeft Bin Laden geen van die doelstellingen bereikt.
Volgens mij lag het complexer. Zonder de aanslagen van 11 september had president Bush nooit de oorlog aan het terrorisme verklaard. Op het moment dat hij van de aanslagen hoorde, dacht Bush met zijn bekrompen megalomanie: ze hebben ons de oorlog verklaard; dus gaan we oorlog voeren. Vanaf dat moment ging het snel, ook al was toen nog onduidelijk wie of wat precies moest worden aangevallen en wat precies bereikt moest worden. Het was het begin van de Amerikaanse betrokkenheid bij Afghanistan die tot op de dag van vandaag voortduurt en mensenlevens kost.
Belangrijker was dat in de dagen na 11 september defensieminister Rumsfeld de mogelijkheid van een invasie in Irak opwierp. Vooral zijn plaatsvervanger Wolfowitz was daar voorstander van. Die veronderstelde dat er een kans van 10 tot 50 procent was dat Bin Laden door Saddam Hoessein werd gesteund. Uiteindelijk kwam die oorlog er in 2003.
Twee gelijktijdige oorlogen, gecombineerd met Bush' retoriek waarmee hij iedereen die hem niet steunde in het kamp van de terroristen plaatste, hebben de VS uiteindelijk onherstelbare schade opgeleverd en een aanzet gegeven tot het verval van 's werelds enig overgebleven supermacht. De financiële crisis deed de rest.
Bin Laden's erfenis is niet gering. Die erfenis bestaat echter vooral uit Bush' reactie op de aanslag, die daarmee zichzelf, zijn land en de wereld een slechte dienst bewees. Ik denk dat Bin Laden daarop tot afgelopen zondag met tevredenheid terugkeek.